Fantom Ağrımız

 

Otuzlu yaşlarımın başında öğrendiğim fantom ağrısı kavramını, eski bir sevgiliye duyulan özlemi anlatmak için romantik bir yazıya taşımak isterdim. Ama insanın yaşadığı coğrafya buna pek izin vermiyor. Ahmet Hamdi Tanpınar’ın dediği gibi:

“Türkiye evlatlarına kendisinden başka bir şeyle meşgul olmak imkânını vermiyor.”

Bugün fantom ağrısından, özlenen geçmiş ya da kaybedilen aşk için değil; yüz binlerce insanımızı kaybettiğimiz büyük bir felaketi, depremi anlatmak için bahsediyorum. Daha doğrusu “deprem” değil, usulüne uygun yapılmayan binalar yüzünden yaşadığımız büyük kaybı.

Fantom ağrısını bir ilaç firmasının temsilcisi olarak kanser ağrısında kullanılan bir ilacı tanıtırken öğrenmiştim. Bir uzvunu kaybeden kişi, o uzvu beyinde hâlâ varmış gibi hissediyor, sinirler kayıp uzvu bulamayınca sürekli sinyal gönderiyor ve bu da dayanılmaz bir acıya yol açıyordu. Düşünün: Hem uzvunuzu kaybetmişsiniz, hem de beyniniz size sürekli o kaybı hatırlatıyor.

Depremden sonra aklıma ilk gelen buydu. Kimi zaman bir uzvu, kimi zaman bir yakını, kimi zaman sevdiğiniz bir insanı kaybedersiniz… Fark etmiyor. Beyin kayıpla baş edemiyor ve insan, sürekli tekrarlanan bir acının pençesinde kalıyor.

Fiziksel kayıplarda acıyı hafifletecek ilaçlar bulunabiliyor belki, ama toplumların büyük felaketler sonrası yaşadığı hayalet ağrıyı yatıştıracak bir ilaç yok. Bunun için çok daha uzun zamana, çok daha derin bir dayanışmaya ihtiyaç var. Biz ise bireysel olarak rutinlere dönmeye çalışıyoruz; acılarımızı bastırmanın, kayıplarımızı unutmanın tek yolu bu oluyor. Benim için Runtalya böyle bir rutindi. Ama bu yıl farklıydı. Runtalya, deprem farkındalığı konseptiyle koşuldu. “Deprem konseptli koşu mu olur?” diye sormak geliyor insanın içinden. Ama bizde oluyor.

2018’den beri her yıl yaptığım gibi bu yıl da kırk iki kilometre yüz doksan beş metreyi koştum. Ama bitiş çizgisinde hissettiğim şey, önceki yıllardaki gibi değildi. Çünkü biliyorum, hiçbir şey artık eskisi gibi olmayacak. Bu karanlık günler kolayca geçmeyecek. Geçer gibi olduğunda bile kaybettiklerimizin yarattığı boşluk acı vermeye devam edecek.

Wilhelm Schmid şöyle diyor:

“Duyarlılık, hâlâ kurtuluş vaat eden yegâne insan yeteneğidir.”

Belki de elimizde kalan tek teselli budur. Deprem felaketi sayesinde tanıdığımız duyarlı insanlar… Onlar olmasaydı, belki çoğumuzun sonu Stefan Zweig gibi bir umutsuzluk olacaktı.

Şimdi öyle bir dönemdeyiz ki insan, baharı müjdeleyen cemreye bile sevinmeye çekiniyor; çiçekleri koklamaktan, sevdiklerine şefkatle bakmaktan, çocuklarını sevmekten bile utanıyor. İşte tam da bu yüzden, tek tesellimiz duyarlı insanlar oldu. Fantom ağrımız belki hiç geçmeyecek. Ama bu insanlara sarılarak, bu insanların çoğalması için çalışarak daha iyi bir toplum olabiliriz.

Belki o zaman kendi sefahatleri için insanları birbirine düşürenler, kindar nesiller yetiştirmeye çalışanlar amaçlarına ulaşamayacak. Belki o zaman yeni nesiller, siyahın içinden beyazın, beyazın içinden siyahın çıktığını; fırsat eşitliği, adil bir toplum ve yaşanabilir bir çevre olduğunda insanların içindeki iyi tarafların daha çok ortaya çıkabileceğini görecek. Ve belki biz, bu güzel coğrafyaya layık insanlar olabileceğiz.

Kim bilir…




Not: Bu yazı, 2023 Şubat’ında Kahramanmaraş’ta meydana gelen ve 13 milyon insanı doğrudan etkileyen deprem felaketi sonrası hiç düşünmeden bölgeye koşan, başta Dr. Serkan Kara olmak üzere bütün isimsiz kahramanlara adanmıştır.


Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

İstanbul Triatlonu

  İstanbul Triatlonu Bir amatör spor organizasyonu insanın duygularını, düşüncelerini ve hayata bakışını ne kadar etkileyebilir? Geçtiğimiz günlerde İstanbul Boğazı’nda yapılan İstanbul Triatlonu bu soruya verilecek en güçlü yanıtlardan biriydi. Yarışmacılar ikinci köprünün altından yüzerek bir kez, üstünden bisikletle dört kez, koşarak ise altı kez geçtiler. Birçok yarışmacı bu deneyimi Fransızcadan dilimize geçmiş “görüntüsel, düşsel, hayali” anlamına gelen fantastik kelimesiyle tanımladı. İstanbul Boğazı’nın coğrafi, tarihi ve masalsı durumu düşünüldüğünde bu tanım fazlasıyla yerinde. Martılarla birlikte süzülen ve bir söylenceye göre Boğaziçi’nde yaşamış Megaralıların, Cenevizlilerin, Romalıların, Osmanlıların ruhlarını taşıyan yelkovan kuşları… Bizans’tan bu yana batan gemilerin derinlerde kalan eşyaları, hazineleri… 1991’de çarpışan iki gemiyle Boğaz’ın karanlık sularına gömülen yirmi iki bin koyun… Struma faciasında hayatını kaybeden masum bedenler… Bir ay boyunca aralıksız ...
Devamı

Ironman Frankfurt

Bir zamanlar bir padişah, yetenekli insanları ödüllendirmek için bir yarışma düzenler. Yarışmacılardan biri, 10 metre uzaktaki bir iğneden ipliği geçirmeyi başarır. Padişah onu bir kese altınla ödüllendirir ama aynı anda bu kadar “boş bir işle” uğraştığı için Fizan’a sürülmesini emreder. Triatlona başladığımdan beri her antrenmanda ve her yarışta kendime aynı soruyu soruyorum: “Ben ne yapıyorum?” Yaşıtlarım, meslektaşlarım, arkadaşlarım da soruyor: “Volkan, sen ne yapıyorsun?” “Yüzüyorum, bisiklete biniyorum, koşuyorum” diyorum. Ama onlar tekrar soruyor: “Yok yok, o değil… Sen ne yapıyorsun?” Kimi zaman da kulağıma geliyor: “Bu işte kesin bir iş var.” Wright Kardeşler, 17 Aralık 1903’te ilk uçuşlarını yaptığında havada sadece 17 saniye kalıp 37 metre yol alabilmişlerdi. Çevrelerinde onlara deli gözüyle bakan da vardı, “siz yaparsınız” diyerek destekleyen de. Aslında onlar da tıpkı kıssadaki gibi bir kese altınla ödüllendirenler ve Fizan’a sürgün edenler arasında sıkışmışlar...
Devamı

Kızıma Mektup

  Derin’im, güzel kızım… Bugün senin doğum günün. Artık 10 yaşındasın. Yaşıtların gibi bir an evvel büyümek istediğin yıllara geldin. Ama şunu bil ki büyüdüğünde, bugün dünyayı bir masal tadında anlamlandırmanı sağlayan o masumiyet perdesi yavaş yavaş aralanacak. Ve göreceksin ki büyümek aslında o kadar da matah bir şey değilmiş. Yine de umarım büyüdüğünde “büyük” insanların büyük hedeflerinin, seni çocukluğunun masalsı hayallerinden vazgeçirmesine izin vermezsin. Bugün senin doğum günün ve ben bu mektubu, bitmeyen antrenmanlarımın, işimin, sınavlarımın arasında yazıyorum. Sürekli bir koşturmaca içinde olan bir babanın kızı olmak kolay değil, biliyorum. Ama emin ol büyüdüğünde bu çabanın ne anlama geldiğini anlayacaksın. Çocukluğum pek kolay değildi, belki bu yüzden iyi bir baba olmayı öğrenmem daha zor oldu. Ama kendimi sürekli eğiterek, daha iyi bir insan ve daha iyi bir baba olmak için uğraştım. Bunu değerlendirirken, umarım bana biraz kanaat notu da ver...
Devamı